کیست پلک چشم یا شالازیون یک مشکل آزاردهنده است که در داخل و خارج چشم به وجود می آید و باید توسط چشم پزشک درمان شود. از آنجایی که این توده می تواند باعث کاهش میدان دید شود در زمان درمان باید دقت کرد.
زمانی که مجرای خروجی غدد چشم مسدود، ملتهب یا عفونی شوند این عارضه در چشم به وجود می‌آید. انواع مختلفی از کیستهای پلک وجود دارد که باید توسط پزشک تشخیص داده شود.
وجود توده در پلک چشم، گاهی اوقات ممکن است به شکل یک عفونت باعث تغییر شکل صورت و بینایی شود.به همین دلیل مهم است که علائم کیست و توده زیر پلک چشم پلک را بدانید و در اسرع وقت به فکر مداوای آن باشید.
رفع 100 درصد عارضه کیست پلک (chalazion) با خدمات بلفاروپلاستی دکتر ناصر یاهو امکان پذیر خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر وارد صفحه خدمات جراحی پلک یا بلفاروپلاستی دکتر ناصر یاهو شوید و از طریق شماره های مندرج از مشاوره بهره مند شوید.
کیست پلک چشم یا شالازیون (chalazion) چیست؟
شالازیون که به نام عمومی کیست پلک چشم بیشتر آن را می شناسیم یک برآمدگی قرمز مانند جوش روی پلک است و گاهی اوقات کیست میبومین نیز نام گذاری می‌شود.
زمانی که غدد چربی میبومین در پلک ها مسدود می شوند، این کیست ها به آرامی تشکیل می شوند. کیست های چشمی شالازیون معمولاً در ابتدا دردناک هستند، اما پس از مدتی فرد دیگر دردی احساس نمی کند.
شالازیون بیشتر در پلک فوقانی رخ می دهد، اما در برخی از افراد می توان در پلک پایین نیز آن را دید. به طور کلی کیست شالازیون پلک در بزرگسالان بین 30 تا 50 سال شایع تر است. این بیماری کمتر در کودکان گزارش شده اما ابتلا به آن غیرممکن نیست.
چه عواملی موجب ایجاد شالازیون خواهد شد؟
کیست شالازیون پلک زمانی ایجاد می‌شود که دهانه غده چربی در چشم مسدود شود. در غده هایی که بسته شدند، چربی به تدریج جمع شده و در نهایت به کیست متورم تبدیل می‌شود. برخی از دلایل مسدود شدن منافذ غدد چربی عبارت‌اند از:
- بیماری پوستی روزاسه
- بلفاریت مزمن
- التهاب پلک ها
- درماتیت سبورئیک (پوسته پوسته شدن و قرمزی پوست)
- بیماری سل
- عفونت های ویروسی
- لمس چشم با دست های آلوده
- لنزهای تماسی ضد عفونی نشده
- پاک نکردن و نشستن آرایش قبل خواب
- استفاده از لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته
علائم توده زیر پلک چشم چیست؟
یکی از مهم‌ترین علائم کیست پلک قرمزی بیش از اندازه چشم است. سایر علائم رایج عبارت‌اند از:
- احساس وجود یک جسم خارجی در چشم
- سوزش و خارش در پلک
- تورم و قرمزی چشم
- حساسیت به نور
- ریزش مژه
- چشم های خشک
- آبریزش غیر طبیعی چشم
- پوسته‌پوسته شدن روی مژه‌ها
- چسبیده شدن پلک ها به هم مخصوصا در ابتدای صبح
انواع کیست پلک چشم
معمولاً این نوع کیست به خاطر به وجود آمدن در نقطه حساس بدن دوره نقاهت بسیار طولانی (8 تا 16 هفته) دارد و به صورت یک توده بزرگ روی پلک ایجاد می‌شود. در برخی موارد، اگر مشکل پس از یک دوره نقاهت باقی بماند، برای رفع آن نیاز به جراحی کامل است.
در بیشتر مواقع این بیماری به خاطر وجود کثیفی در پلک به وجود می آید. پزشکان طی یک طبقه‌بندی این بیماری چشمی را به چند طبقه زیر دسته بندی می کنند:
1. گل مژه
گل‌مژه یک نوع رایج آکنه است که به دلیل عفونت یا التهاب غدد چربی مژه یا پلک ایجاد می‌شود. این عارضه منجر به ایجاد یک توده معمولاً در قسمت بیرونی پلک بیمار می‌شود. تماس دست های آلوده با چشم ها و التهاب پلک ها از عوامل مهمی است که باعث ظاهر شدن کیست می‌شود.
گل‌مژه معمولاً به شکل ورم ملتحمه چرکی با قرمزی، تورم و التهاب پلک ها و همچنین سوزش پلک‌ها دیده می‌شود. بیمار به خصوص هنگام پلک زدن، جسم خارجی را در چشم احساس می کند. آبسه غدد سباسه یا مژه معمولاً 1 تا 3 روز طول می کشد، اگر بیش از سه روز ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
2. کراتوز
کراتوز از کراتین در پوست و بافت به وجود می آید. برای جلوگیری از تشکیل کیست های کراتوز چشم، به شما توصیه می کنیم شب ها قبل از رفتن به رختخواب، تمام آرایش را از صورت و چشم های خود پاک کنید.
3. شالازیون
هنگامی مسدود شدن مجرای خروجی غدد ترشح کننده پلک، این غدد در یک جا جمع شده و ضایعه بزرگی روی چشم ایجاد می کنند که شالازیون نامیده می‌شود. معمولاً این بیماری به دلیل قرار گرفتن بیش از حد چشم در معرض گردوغبار پس از عفونت رخ می دهد.
این بیماری در ابتدا به صورت کیست های متورم، قرمز و دردناک خود را نشان داده و پس از چند روز به توده ای بدون درد تبدیل می‌شود. در شرایط حاد که کیست بزرگ شده و به فشار موضعی و ماساژ درمانی پاسخی نمی دهد، پزشک معالج ضایعه را برمی دارد یا دارو را به داخل توده تزریق می کند.
4. سرطان پلک چشم
هنگامی که سلول های اپیتلیال رشد می کنند و به طور غیرقابل کنترلی تکثیر پیدا می کنند، سلول ها در یک توده سلولی جمع می شوند و تومور را تشکیل می دهند.
تومورهای خوش‌خیم دارای سلول‌هایی هستند که در محل منها باقی می مانند و تومورهای بدخیم می توانند از بافت اصلی به بافت های مجاور یا حتی بافت های دور گسترش یافته و باعث ایجاد سرطان در بافت های ثانویه شوند. در این حالت تومور بدخیم یا سرطانی نامیده می‌شود.
5. پاپیلوما روی پلک چشم
نوع دیگری از کیست پلک چشم شبیه زگیل پاپیلوما است که توسط ویروس ها به وجود می آید. خوشبختانه بیشتر پاپیلوم ها ساختارهای خوش‌خیم هستند، اما در برخی موارد می توانند پیش سرطانی یا حتی بدخیم یا سرطانی باشند. این نوع کیست را نیز می توان به راحتی از طریق جراحی برداشت.
همچنین بخوانید: بررسی علت افتادگی پلک چشم
عوارض وجود توده در پلک چشم
مراجعه نکردن به موقع برای درمان نزد یک پزشک متخصص می تواند منجر به عوارض زیر شود:
- تومورهای چشمی می توانند باعث مشکلات پلک مانند ریزش پلک و رشد غیر طبیعی آن شوند.
- عفونت مزمن چشم می تواند باعث افتادگی پلک یا چرخش لبه پلک به داخل یا خارج شود.
- ترشحات غیرطبیعی روغن و سایر مواد زائد جمع‌آوری شده روی پلک، مانند پوسته‌های شوره سر، می‌توانند در نوار اشک جمع شوند و در نهایت باعث اشک‌ریزی بیش از حد یا خشکی چشم شوند.
- ادامه التهاب ناشی از ورم ملتحمه یا رشد مژه می تواند باعث زخم قرنیه شود. تعداد ناکافی اشک فرد را در برابر عفونت قرنیه آسیب پذیر می کند.
تشخیص کیست پلک چشم چیست؟
هرگاه فردی احساس بیماری کرد باید به یک چشم پزشک متخصص مراجعه کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است از یک سواب برای نمونه برداری از روغن یا پوسته ای که روی پلک ایجاد می‌شود کمک بگیرد. این نمونه برای آزمایش واکنش های باکتریایی، قارچی یا آلرژیک استفاده می‌شود.
توصیه می‌شود که جراحی کیست پلک توسط پزشک مجرب انجام شود، زیرا ممکن است جراحی به غدد اطراف چشم آسیب برساند یا بریدن لبه بافت احتمال التهاب را افزایش دهد.
علاوه بر این، اگر کیست پلک نوعی سرطان باشد، روش‌های درمان پیچیده‌تر است و نیاز به مشاوره با متخصصان مختلف و احتمالاً درمان‌های اضافی مانند پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و غیره دارد.
آیا کیست پلک چشم همان گل مژه است؟
گل‌مژه و کیست پلک چشم یکی نیست. گل‌مژه توده‌ای روی پلک است که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود و معمولاً دردناک است، اما شالازیون عموماً دردناک نیست و عفونی نیست.
تفاوت هایی بین این دو ضایعه وجود دارد: گل‌مژه یک عفونت خفیف است که پس از چند روز در لبه چشم ظاهر می‌شود. یک جوش کوچک، قرمز و دردناک در انتهای ابرو که پر از چرک می‌شود. این عارضه به چشم آسیب نمی رساند و مسری نیست. عفونت معمولاً پس از حدود یک هفته خودبه‌خود برطرف می‌شود.
اما شالازیون را معمولاً در ضخامت پلک و خشکی چشم می توان بیشتر دید. پس از چند روز، ممکن است عفونی، قرمز و دردناک شود. برخی از افراد مستعد ابتلا به چنین عفونت هایی هستند و اغلب این بیماری عود می کند.
منظور از خشکی چشم یعنی زمانی که کمیت یا کیفیت اشک بیمار ناکافی باشد. غدد اشکی معمولاً اشک تولید می کنند که پس از پلک زدن روی چشم پخش می‌شود.
این پارگی ها به عنوان مانعی برای قرنیه بوده و می توانند در برابر عوامل خارجی مانند گردوغبار یا باکتری های مختلف از آن محافظت کنند. زمانی که فرد دچار خشکی چشم می‌شود، ضعف بینایی و گاهی اوقات تحریک قرنیه را احساس می کند.
درمان کیست پلک چشم با عمل بلفاروپلاستی
جراحی پلک یا بلفاروپلاستی یک عمل خارجی است که هدف آن اصلاح افتادگی پلک با برداشتن پوست اضافی از چشم است. جراحی پلک در اصل یک جراحی زیبایی است که برای اصلاح عیوب، بدشکلی ها و افتادگی پلک انجام می‌شود.
همه دوست دارند چشمانشان بی نقص به نظر برسد، اما چنین تمایلی به تلاش و مراقبت زیادی نیاز دارد. بلفاروپلاستی همچنین به افراد مسن کمک می کند تا بهترین فرم چشم را داشته باشند. در عین حال این محصول بهترین راه برای افزایش عملکرد پلک است.
البته جراحی پلک مانند هر جراحی دیگری با خطراتی همراه است که در صورت تمایل به انجام این عمل باید از آن‌ها آگاه باشید.
بلفاروپلاستی چطور انجام می‌شود؟
در عمل جراحی بلفاروپلاستی که معمولاً 1-3 ساعت طول می کشد برشی در امتداد چین خارجی پلک ایجاد می‌شود. در اینجا جراح برشی روی سطح پلک به وجود می آید و چربی را خارج می کنند.
سپس جراح از یک جمع کننده کوچک برای برداشتن بافت اضافی استفاده کرده تا عمل به سرعت و بدون انسداد انجام شود.
جراح از بخیه برای نگه داشتن بافت روی سطح داخلی پلک و از فورسپس و هموستات برای گرفتن کره چشم استفاده می کند. برخی از جراحان از لیزر دی اکسید کربن (CO2) برای لایه برداری مجدد پوست و حذف موهای زائد تا حد امکان در ناحیه چشم و ابرو برای نتایج بهتر و دقیق‌تر استفاده می کنند.
نتیجه بلفاروپلاستی به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله:
- شرایط پوستی
- سن بیمار
- سایش سطح پلک
- وضعیت طبیعی بافت های اطراف چشم
همچنین بخوانید: مراقبت های بعد از جراحی زیبایی پلک
چگونه می‌توان از ابتلا به گل مژه پیشگیری کرد؟
دست های خود را همیشه تمیز نگه دارید زیرا بیشتر بیماری های عفونی از طریق دست های آلوده منتقل می شوند. برای این کار می توانید از آب گرم و صابون یا ضدعفونی کننده های الکلی استفاده کنید.
لنزهای تماسی را از مراکز معتبر تهیه کنید. اگر لنزهای تماسی آلوده به باکتری باشند، خطر ابتلا به بیماری های عفونی بسیار نزدیک است.
تهیه کمپرس گرم برای جلوگیری از عود کیست مژه و رفع التهاب مفید است. اگر بلفاریت دارید، طبق دستور پزشک از چشمان خود مراقبت کنید.
سخن آخر
خوشبختانه در بیشتر موارد کیست پلک چشم خطرناک نیست و معمولاً آسیب دائمی بینایی ایجاد نمی‌کنند. در این نوع بیماری چشم پزشک با روش های درمانی مؤثر می تواند از التهاب بیشتر، آسیب چشم و پلک جلوگیری کند.
به همین خاطر مراجعه به موقع به یک پزشک متخصص بسیار مهم و ضروری است. اگر علائم کیست پلک را دارید، بهتر است با یک چشم پزشک متخصص مشورت کنید.
بدون نظر