زندگی بعد از انجام جراحی اسلیو معده، می‌تواند هیجان‌انگیز اما پر چالش باشد. اصلاح رژیم غذایی، قبل و بعد از انجام این نوع جراحی لاغری، اهمیت زیادی دارد. عمل اسلیو معده در کنار یک سبک زندگی سالم و تغذیه اصولی، به بیمار کمک می‌کند تا کاهش وزن خود را تثبیت کند.
باید توجه داشت که با تغییر در سیستم گوارشی، اختلال زیادی در جذب مواد معدنی و ویتامین‌ها اتفاق می‌افتد. مصرف انواع مکمل‌های مولتی ویتامین و مینرال بعد از اسلیو معده به بیماران کمک می‌کند تا این کمبود را در بدن خود جبران کنند. اما چه مکمل‌هایی را باید بعد از جراحی اسلیو معده بخوریم؟ برای اطلاع بیشتر در رابطه با این موضوع، تا انتهای این مقاله از دکتر یاهو، با ما همراه باشید.
چرا بعد از اسلیو معده، بدن دچار کمبود ویتامین و مواد معدنی می‌شود؟
بعد از انجام انواع جراحی لاغری، از جمله اسلیو معده، افراد ممکن است دچار کمبود ویتامین و مواد معدنی شوند. زمانی که عمل اسلیو معده انجام می‌شود، با تغییر در ساختار معده، جذب مواد غذایی در بدن تغییر می‌کند. همچنین به علت وجود اسیدهای صفراوی و تغییرات در ترشح صفرا، نحوه جذب مواد معدنی و ویتامین‌ها توسط بدن، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
در واقع با جراحی چاقی، دستگاه گوارش و آناتومی بدن دچار تغییر شده که نقش مهمی در کاهش جذب سطوح ویتامین‌ها و مواد معدنی بعد از عمل دارد. این نوع کمبودها، در صورت عدم درمان پیگیری، می‌توانند منجر به بروز اختلالات عصبی در بیماران شوند. کمبود مینرال و ویتامین‌ها در نتیجه بروز سوءتغذیه بعد از جراحی است. این سوءتغذیه نیز ناشی از نخوردن غذای کافی یا اختلال در خوردن به وجود می‌آید.
بنابراین، بعد از جراحی اسلیو معده، سوءتغذیه کاملاً طبیعی و نتیجه جراحی است و به علت بروز سوء جذب مواد در این روش جراحی، بیماران در معرض خطر بیشتری خواهند بود.
علائم کمبود ویتامین و مواد معدنی در بدن
کمبود ویتامین و مینرال به دنبال جراحی چاقی نظیر اسلیو معده، علائم مختلفی به همراه دارد. این علائم با توجه به نوع ماده معدنی و ویتامین و میزان کمبود آن، متفاوت خواهد بود. با همه این‌ها، برخی از رایج‌ترین این علائم به شرح زیر است:
1. حالت تهوع و از بین رفتن اشتها
مطابق با گفته‌های NIH، رده سنی بزرگسال با توجه به جنس و سن آن‌ها، نیاز به 310 تا 420 میلی‌گرم منیزیوم در روز دارند. اگرچه کمبود این ماده معدنی در افراد سالم، غیرمعمول است، اما برخی از داروها نظیر آنتی‌بیوتیک‌ها و شرایط سلامتی افراد نظیر سابقه عمل جراحی می‌تواند جذب منیزیم را محدود کرده یا از دست رفتن آن توسط بدن را افزایش دهد.
کمبود منیزیم می‌تواند منجر به از دست رفتن اشتها شده و حالت تهوع و استفراغ را به دنبال داشته باشد. در موارد شدیدتر کمبود منیزیم، ممکن فرد دچار بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، گرفتگی یا انقباض عضلانی، تشنج، اسپاسم عروق کرونر و تغییرات شخصیتی شود.
2. افزایش حس خستگی و خواب‌آلودگی
حس خواب‌آلودگی یا خستگی شدید، می‌تواند ناشی از کمبود ویتامین D، ویتامین‌های گروه B یا ویتامین C باشد. ویتامین D به علت نقش موثر در استحکام استخوان‌ها و عضلات، در احساس ضعف و کمبود انرژی نیز تأثیر مستقیم دارد. ویتامین C و ویتامین‌های گروه B نیز در تولید انرژی در سلول‌ها نقش دارند. بنابراین کمبود هر یک آن‌ها می‌تواند منجر به از دست رفتن انرژی افراد شود.
3. بروز کم خونی
گلبول‌های قرمز از طریق ماده‌ای به نام هموگلوبین، اکسیژن را در سراسر بدن حمل می‌کنند. کم خونی اصطلاحی است که در زمان کمبود میزان گلبول‌های قرمز یا مقدار پایین هموگلوبین در هر گلبول قرمز استفاده می‌شود. این اختلال، انواع مختلفی دارد که هر کدام به علت‌های متفاوتی بروز می‌کنند. به طور مثال کم خونی ناشی از فقر آهن، زمانی اتفاق می‌افتد که بدن میزان آهن کافی در خود نداشته باشد.
4. بروز سردرد در اثر کمبود ویتامین‌ها
ریبوفلاوین یا ویتامین B2 یکی از ویتامین‌های گروه B است که در تجزیه چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات و تبدیل آن‌ها به انرژی نقش بسیار مهمی دارد. مقادیر کمی از این ویتامین در بدن ساخته می‌شود و کمبود آن می‌تواند فرد را مستعد حملات میگرنی کند.
5. بروز ضایعات در دهان
ضایعات اطراف و داخل دهان، می‌تواند تا حد زیادی مربوط به دریافت ناکافی ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. به طور مثال، زخم‌های دهانی اغلب به علت کمبود آهن یا ویتامین‌های B به وجود می‌آیند.
6. شکنندگی ناخن و مو
یکی از عوامل مهم بروز مو و ناخن شکننده، کمبود بیوتین یا ویتامین B7 است. کمبود این ویتامین بسیار نادر است اما در صورت بروز می‌تواند موجب نازک شدن موها و شکنندگی ناخن‌ها شود.
مکمل های مورد نیاز بعد از جراحی اسلیو معده
وجود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن در جهت تنظیم سرعت متابولیسم، میزان اشتها و ذخیره چربی حیاتی هستند. به همین دلیل این مواد برای سلامتی عمومی، کاهش وزن و حفظ وزن ایده‌ال بدن در طولانی مدت ضروری خواهند بود.
بعد از انجام انواع جراحی لاغری، از جمله اسلیو معده، میزان مصرف مواد غذایی هر فرد در هر وعده، کمتر می‌شود. همچنین ممکن است سیستم گوارشی برخی از گروه‌های غذایی را تحمل نکرده و جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن کاهش یابد. به همین دلیل، مصرف مادام‌العمر مکمل‌ها حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بیمارانی که تحت عمل اسلیو معده قرار گرفته‌اند، بسیار ضروری است. عدم انجام چنین موردی، می‌تواند منجر به بروز مشکلات جسمی حاد در افراد شود. چه مکمل‌هایی را باید بعد از جراحی اسلیو معده بخوریم؟ این مکمل‌ها به شرح زیر هستند:
1. ویتامین B1 (تیامین)
تیامین یا ویتامین B1، موجب تجزیه کربوهیدرات‌ها و تبدیل آن‌ها به انرژی می‌شود. این ویتامین نقش بسیار مهمی در فرآیندهای حیاتی بدن نظیر رشد، تکامل و عملکرد سلول‌های بدن دارد. کمبود ویتامین B1 در بدن منجر به بروز مشکلات و اختلالات عصبی شده و در صورت عدم جبران این ویتامین، این مشکلات دائمی خواهند شد. بعد از انجام عمل اسلیو معده، بدن به حداقل 12 میلی‌گرم تیامین نیاز دارد. این مقدار، 10 برابر مقداری است که قبل از انجام عمل لاغری، بدن به آن نیاز داشته است.
2. ویتامین B12(سیانو کوبالامین)
ویتامین B12 در جلوگیری از دست دادن حافظه، تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی در بدن نقش دارد. برخی از جراحی‌های دستگاه گوارش، مانند اسلیو معده، موجب اختلال در جذب این ویتامین می‌شوند. از این رو مصرف مکمل‌های حاوی مقادیر مناسب ویتامین B12 بعد از اسلیو معده را باید جدی گرفت.
البته این ویتامین می‌تواند به روش‌های مختلفی نظیر قرص‌های بلعیدنی، زیر زبانی یا به صورت مخلوط در مولتی ویتامین‌ها مصرف شوند. مقدار مناسب مصرف ویتامین B12 بعد از انجام اسلیو معده بین 5هزار تا 7500 میکروگرم در هفته است. بیمار می‌تواند با توجه به تجویز پزشک خود، از دوزهای روزانه 500 تا هزار میکروگرم این ویتامین به صورت قرص یا مایع استفاده کند. همچنین در برخی مواد ممکن است پزشک تزریق ماهیانه ویتامین یا نوع اسپری هفتگی را برای بیمار تجویز کند.
3. ویتامین D بعد از جراحی اسلیو معده
یکی دیگر از ریزمغذی‌های مورد نیاز برای استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها، ویتامین D است. این ویتامین همچنین به افزایش جذب کلسیم در بدن کمک می‌کند. در صورت بروز کمبود ویتامین D در بدن، پوکی استخوان ایجاد شده و در نهایت موجب نرمی و شکننده شدن استخوان‌های بدن می‌شود. به علت کاهش میزان این ویتامین در بدن بعد از انجام عمل لاغری اسلیو معده، با کاهش توده استخوانی و افزایش شکستگی‌ها همراه خواهیم بود.
4. مصرف ویتامین A بعد از اسلیو معده
ویتامین A از جمله مواد مغذی موثر در حفظ عملکرد بینایی، تولید مثل، افزایش ایمنی و ارتباطات سلولی است. کمبود این ویتامین منجر به خشکی چشم یا گزروفتالمی شده و در صورت عدم درمان، شب کوری را به وجود می‌آورد.
5. ویتامین E
این ویتامین یک آنتی اکسیدان قوی است که به سیستم ایمنی بدن و دیگر اندام‌ها در جهت بهبود عملکردشان کمک می‌کند. کمبود ویتامین E می‌تواند موجب بروز انواع آسیب‌های عصبی عضلانی در فرد شود که از جمله این آسیب‌ها می‌توان به ضعف عضلانی، مشکلات بینایی و از دادن حس بازوها و پاها اشاره کرد.
6. ویتامین K بعد از جراحی لاغری
این ویتامین در متابولیسم استخوان، لخته شدن خون و تنظیم سطح کلسیم خون نقش مهمی دارد. در صورت کمبود این ویتامین در بدن، سلامت استخوان‌ها دچار مشکل شده و در مواد شدید این کمبود، خطر خونریزی در اندام‌ها افزایش می‌یابد.
7. کلسیم، یکی از مهم‌ترین مواد معدنی در بدن
کلسیم یکی از مهم‌ترین مواد معدنی در تمام دوران زندگی افراد به شمار می‌رود، زیرا این ماده معدنی تأثیر بسیار زیادی بر روی سلامت استخوان‌ها دارد. کلسیم در دوران کودکی، برای افزایش رشد قدی کودکان، لازم و ضروری است، اما در بزرگسالی با توقف رشد قد، کلسیم در جهت حفظ استحکام استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر مصرف انواع مولتی ویتامین‌ها بعد از عمل اسلیو معده، مصرف کلسیم نیز جهت بهبود وضعیت بیمار، ضروری بوده و دوز مناسب آن توسط جراح تجویز می‌شود. مصرف کلسیم به صورت خالص می‌تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد و موجب ایجاد رسوب و در نهایت سنگ در کلیه شود. بنابراین بهترین روش مصرف آن، به صورت ترکیب آن با سیترات است تا از رسوب ایجاد جلوگیری شده و کلسیم زودتر جذب خواهد شد.
سیترات کلسیم علاوه بر تأثیر مستقیم روی استحکام استخوان‌ها، موجب کاهش درد بعد از اسلیو معده نیز می‌شود. بنابراین در دوران بعد از عمل جراحی اسلیو معده، با توجه به رژیم غذایی خاص بیمار، برای کاهش دردهای عضلانی و بهبود وضعیت سلامت او، می‌تواند مکمل کلسیم مصرف کرده و به آرامش بیشتری دست یابد.
البته مصرف این مکمل باید زیر نظر پزشک باشد و اغلب بعد از گذشت یک ماه از عمل جراحی، تجویز می‌شود. مقدار مورد نیاز این ماده برای افرادی که تحت جراحی معده قرار گرفته‌اند، روزانه بین هزار تا دو هزار میلی‌گرم است که پزشک و تیم تغذیه، آن را به صورت مایع یا جویدنی برای بیمار تجویز خواهند کرد.
8. عنصر آهن و عمل اسلیو معده
آهن یک عنصر اصلی و مهم در هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز است و اکسیژن از طریق این عنصر برای ماهیچه‌ها ارسال می‌شود. کمبود آهن موجب بروز کم خونی در افراد که نشانه‌های آن، کمبود انرژی، ریزش مو، ضعف در حافظه، شکنندگی ناخن‌ها و کاهش سطح ایمنی بدن است.
جذب بهتر و بیشتر آهن با وجود ویتامین C اتفاق می‌افتد. این ویتامین به همراه دیگر ویتامین‌ها، بعد از عمل اسلیو معده، تجویز می‌شود. ویتامین C با آهن ترکیب شده و جذب این عنصر را معده افزایش می‌دهد. میزان مصرف مکمل آهن، باید تحت نظر پزشک و مطابق با تجویز او باشد. اما به طور عمومی می‌توان به طور روزانه، 30 میلی‌گرم آهن مصرف کرد. این مقدار از آهن در قالب شربت‌های حاوی آهن، مکمل‌های ویتامینی یا در کپسول مولتی ویتامین مورد استفاده قرار بگیرد. برای مصرف آهن، بهتر است معده خالی باشد تا از بروز ناراحتی معده جلوگیری شده و جذب بهتری اتفاق افتد.
باید توجه داشت که مصرف آهن، دو ساعت بعد از کلسیم (یا سیترات کلسیم) باشد، زیرا این دو ماده معدنی با یکدیگر تداخل دارند و در صورت وجود آهن، کلسیم جذب نمی‌شود و عوارض ناشی از کمبود کلسیم و عدم جذب آن در بدن بروز می‌کند.
مصرف مکمل پروتئین بعد از جراحی اسلیو معده
پروتئین جزو مهم‌ترین منابع غذایی برای بدن به شمار می‌رود. این ماده در واقع ماده اولیه اصلی برای ساخت ماهیچه‌ها و عضلات و تقویت آن‌ها است. همچنین پروتئین در تولید انرژی نیز نقش مهمی داشته و موجب ایجاد حس سیری زود هنگام خواهد شد.
با مصرف مکمل پروتئین بعد از انجام عمل اسلیو معده، فرد زودتر به احساس سیری رسیده و غذای کمتری مصرف می‌کند. با توجه به اینکه بعد از عمل اسلیو، رژیم غذایی محدودتر شده و برنامه غذایی بیمار به طور کامل تغییر می‌کند، استفاده از مکمل پروتئین در برنامع غذایی، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
مواد غذایی حاوی پروتئین اغلب به صورت جامد هستند و تنها راه مصرف آن‌ها در دوران بعد از جراحی، در حالت پوره، شیک و پودر است. همچنین مصرف مکمل نیز کاملاً ضروری است، زیرا میزان دریافت پروتئین بعد از عمل باید حداقل 60 گرم در روز باشد.
راهکارهایی برای مصرف بهتر مکمل ها بعد از جراحی اسلیو معده
همانطور که گفته، بر اساس تحقیقات انجام شده، اکثر بیمارانی که تحت عمل اسلیو معده قرار گرفته‌اند، مکمل‌های خود را به درستی استفاده نمی‌کنند. بنابراین برای مصرف بهتر این مکمل‌ها، باید با پزشک خود مشورت کنید تا با توجه به میزان کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن شما، بهترین مکمل را تجویز کرده و نحوه مصرف درست آن را به شما آموزش دهد. همچنین نباید چکاپ سالیانه را فراموش کنید. در صورتی که عمل اسلیو معده را انجام داده‌اید، بهتر است موارد زیر را رعایت نمایید:
- توصیه می‌شود مکمل‌های خود را از برندهای مطمئن تهیه کنید. اگرچه ممکن است برخی از این برندها گران قیمت باشند، اما باید توجه کنید با انجام این عمل، بسیاری از مواد غذایی از سبد خوراکی‌های شما حذف خواهند شد و دیگر لازم نیست برای آن‌ها هزینه کنید.
- ساعت مصرف مکمل‌ها را روی تلفن همراه خود تنظیم نمایید.
- بهتر است از مکمل‌هایی که مصرف آن‌ها برایتان راحت‌تر است، استفاده کنید. مکمل‌ها در انواع جویدنی، خوردنی و نوشیدنی در داروخانه‌ها موجود هستند.
- بهتر است بعد از غذا و با شکم پر مکمل‌ها را استفاده کنید تا میزان حالت تهوع شما کاهش یابد و همچنین جذب مواد مغذی موجود در مکمل برای بدن راحت‌تر باشد.
- شما می‌توانید از مکمل‌های حل شدنی در آب استفاده کنید. جذب این نوع مکمل‌ها در دستگاه گوارش افرادی که جراحی اسلیو معده داشته‌اند، بیشتر و بهتر است.
جمع‌بندی
بیمارانی که تحت عمل جراحی اسلیو معده قرار گرفته‌اند، شکل معده آن‌ها تغییر یافته و دیگر قادر به دریافت مقادیر کافی از ریزمغذی‌های کلیدی و مهم نیستند. در واقع در این جراحی، بخشی بزرگی از معده بیمار برداشته شده و میزان تولید اسید معده و آنزیم‌های گوارشی کاهش می‌یابد. در نتیجه این امر، نحوه جذب ریزمغذی‌ها دچار اختلال خواهد شد. بنابراین حتی با اینکه بعد از جراحی اسلیو، وضعیت و ساختار روده‌ها، ثابت می‌ماند، اما تغییری که در نحوه جذب به وجود آمده، موجب کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها در بدن می‌شود.
با توجه به این موارد، برای به حداکثر رساندن جذب مواد معدنی و ویتامین‌ها و جبران کمبود این مواد در بدن، باید مطابق با تجویز پزشک، از انواع مکمل‌ها بعد از جراحی اسلیو معده استفاده کرد. بیش از 10 نوع ویتامین و مواد معدنی وجود دارد که در سالم ماندن بدن نقش بسیار مهمی دارند که ما در این مقاله از دکتر یاهو جراح چاقی، به معرفی مهم‌ترین آن پرداختیم.
بدون نظر