علت اصلی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده : عمل‌های جراحی چاقی مانند اسلیو معده و دیگر روش‌های لاپاراسکوپی، به دلیل کاهش حجم معده و تغییرات فیزیولوژیکی در دستگاه گوارش، می‌توانند باعث عوارضی مانند حالت تهوع و استفراغ شوند. بسیاری از بیمارانی که تحت عمل اسلیو معده قرار می‌گیرند، در روزها و حتی هفته‌های اولیه بعد از جراحی، دچار حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده می‌شوند که ممکن است بر روند تغذیه و دریافت مواد مغذی آن‌ها تاثیر بگذارد.

این عارضه معمولاً به دلیل تغییر در نحوه پردازش غذا توسط معده، کاهش ظرفیت آن و حساسیت نسبت به برخی از غذاها رخ می‌دهد. حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی نیز می‌تواند به دلیل استفاده از گاز CO₂ در حین جراحی، تاثیر داروهای بیهوشی یا تغییرات هورمونی و عصبی ایجاد شود.

این حالت معمولاً موقتی است اما در برخی موارد نیاز به مدیریت و درمان دارد. علاوه بر تهوع، برخی بیماران استفراغ بعد از عمل اسلیو معده را نیز تجربه می‌کنند که در صورت تکرار و شدت زیاد، می‌تواند باعث کم‌آبی بدن و کمبود الکترولیت‌ها شود. در این مقاله از سایت دکتر یاهو، دلایل بروز حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده و روش‌های جلوگیری از آن را بیان می‌کنیم.

۱۰ علت اصلی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

جراحی اسلیو معده از جمله عمل‌های جراحی چاقی است که با روش لاپاراسکوپی انجام شده و طی آن، پزشک با ایجاد چند برش جزئی روی شکم بیمار، ابزار لاپاراسکوپی را وارد شکم می‌کند تا بتواند ۸۰ درصد حجم معده را برش داده و باقیمانده را منگنه بزند.

معده نهایی شبیه به یک آستین لوله‌ای یا یک موز خواهد بود. انجام این عمل می‌تواند عوارضی از جمله حالت تهوع را به همراه داشته باشد که در چند ماه اول بعد از جراحی رخ می‌دهد. در ادامه به ۱۰ علت اصلی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده اشاره خواهد شد.

۱. اثرات داروی بیهوشی و عمل جراحی

انجام جراحی اسلیو معده چه به صورت باز و چه از طریق روش لاپاراسکوپی، نیاز به بیهوشی عمومی دارد تا بیمار بدون احساس درد و ناراحتی، فرایند جراحی را به اتمام برساند؛ اما گاهاً اثرات برخی از داروهای بیهوشی ممکن است تا چند روز بعد از عمل نیز در بدن بیمار باقی مانده و موجب حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود.

۲. مصرف داروها و مکمل‌های ویتامینی

مصرف برخی از داروها و مکمل‌ها با معده خالی می‌تواند موجب بروز حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده شود؛ تغییرات اعمال شده در معده بعد از عمل اسلیو می‌تواند روی میزان جذب داروها و ویتامین‌ها تأثیرگذار بوده و در نتیجه موجب تحریک غشای معده شود. بنابراین توصیه می‌شود مصرف داروها به همراه وعده‌های غذایی انجام شده یا از مکمل‌های نوشیدنی یا ویتامین‌های جویدنی استفاده گردد تا از استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری شود.

۳. عدم رعایت رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی اسلیو

همان‌طور که واضح است، بعد از جراحی اسلیو معده، بیماران باید یک رژیم غذایی خاص را رعایت کنند؛ این رژیم شامل مصرف مایعات در روزهای اول، مایعات غلیظ‌تر در روزهای بعدی و غذاهای پوره شده و نیمه جامد در هفته‌های بعد می‌شود. بیماری که تحت عمل اسلیو معده قرار گرفته است، بعد از گذشت چند هفته از جراحی می‌تواند مصرف غذاهای جامد را شروع کند و بعد از مدت طولانی‌تری، می‌تواند مواد غذایی مشابه افراد عادی، در رژیم خود داشته باشد.

در واقع این رژیم مخصوص به این علت تجویز می‌شود که معده بعد از جراحی اسلیو، بسیار ضعیف شده و توانایی هضم مواد غذایی سنگین با قند و چربی بالا را نخواهد داشت؛ در نتیجه بیمار باید تا زمانی که معده با شرایط جدید هماهنگ شده و به حالت عادی برگردد، از این رژیم غذایی پیروی کند. مصرف غذاهای جامد و سنگین در هفته‌های ابتدایی بعد از عمل، منجر به حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شده و می‌تواند مشکلات جدی‌تری را نیز به دنبال داشته باشد.

۴. سندرم دامپینگ از دلایل مهم حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

سندرم دامپینگ در واقع وضعیتی است که اغلب بعد از عمل‌های جراحی لاغری بروز می‌کند؛ این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که مواد غذایی خیلی سریع از معده به روده کوچک وارد خواهند شد. سندرم دامپینگ جزو عوارض ناخوشایندی به حساب می‌آید که گاهاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت بعد از مصرف مواد غذایی رخ می‌دهد.

از علائم این عارضه می‌توان به استفراغ بعد از عمل اسلیو معده، سرگیجه، گرفتگی عضلات، پری شکم و تعریق اشاره کرد و از مهم‌ترین دلایل بروز آن، مصرف مواد غذایی با قند بالا است؛ بنابراین در صورت بروز هرگونه علائمی از این قبیل، تیم پزشکی خود را در جریان قرار دهید.

۵. نجویدن کامل غذا

همان‌طور که گفته شد، معده بعد از عمل اسلیو، بسیار حساس شده و تا مدت‌ها قادر به هضم و نگهداری مواد غذایی جامد نخواهد بود؛ بنابراین بیماران باید به خوبی غذای خود را بجوند تا حساسیت معده بیشتر نشود. در واقع بیماران با نجویدن کامل و تند غذا خوردن، می‌توانند باعث بروز حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده شوند.

۶. زخم معده از دلایل حالت تهوع بعد از اسلیو

زخم معده از دیگر علل اصلی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده به شمار می‌رود. البته افراد در اغلب موارد می‌تواند بیماری زخم معده خود را تشخیص دهند و با اطلاع به پزشک متخصص، آزمایشات و درمان خود را پیگیری نمایند. از جمله علائمی که بیماران می‌توانند از طریق آن‌ها به زخم معده خود پی ببرند می‌توان به دیدن خون در مدفوع، احساس ضعف بعد از عمل اسلیو، مشکلات تنفسی، تغییر در وضعیت اشتها، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد.

۷. کم آبی بدن یا دهیدراسیون

کم آبی بدن و دهیدراسیون به دلیل از دست رفتن مقدار زیادی آب از بدن و عدم جایگزینی آن به وجود می‌آید که در نهایت منجر حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود که یک واکنش طبیعی بدن در مقابله با کم آبی است. برای حل این مورد، بیماران باید مقدار زیادی آب را نیم ساعت بعد از هر وعده غذایی خود مصرف کنند.

۸. مصرف حجم زیاد و سریع غذا

بیماران بعد از جراحی اسلیو معده، با شرایط جدیدی روبه‌رو هستند و ممکن است به علت عدم آشنایی با روش‌های خوردن غذا در موقعیت جدید، در یک وعده غذایی، حجم غذای زیادی را وارد معده کنند، در حالی که این حجم غذا، خارج از تحمل معده خواهد بود؛ این اتفاق می‌تواند منجر به حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود. برای جلوگیری از این موضوع، باید از مصرف زیاد غذا در یک وعده خودداری کرده و مواد غذایی مورد نیاز به مقدار کم و در چند وعده غذایی مصرف شوند.

۹. نشتی معده از دلایل حالت تهوع

یکی دیگر از علت‌های حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده، نشتی است که در صورت تشخیص به موقع، قابل درمان خواهد بود. زمانی که شخصی دچار یک درز یا سوراخ در منگنه معده شود، به اصطلاح گفته می‌شود، نشتی رخ داده است.

از علائم نشتی معده می‌توان به سردردهای مداوم، حالت تهوع و استفراغ، تب و لرز، سرگیجه، احساس درد در قفسه سینه، احساس درد در کتف، افزایش ضربان قلب، دردهای شکمی طاقت‌فرسا، تنگی نفس و غیره اشاره کرد که پزشک جراح می‌تواند با یک جراحی کوچک، محل نشتی بخیه را ترمیم کند. البته لازم به ذکر است در صورتی که حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده بیشتر از ۵ روز ادامه‌دار شود، می‌تواند به علت نشتی معده باشد.

۱۰. دراز کشیدن یا خوابیدن سریع بعد از مصرف غذا

دراز کشیدن بلافاصله بعد از مصرف غذا، می‌تواند دلیلی بر حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده باشد؛ بیماران باید حداقل یک تا دو ساعت بعد از مصرف هر وعده غذایی صبر کرده و سپس دراز بکشند. همچنین آن‌ها می‌توانند به جای نشستن یا دراز کشیدن، این مدت زمان را آهسته قدم بزنند.

روش‌های جلوگیری از حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

روش‌های مختلفی برای جلوگیری از حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده وجود دارند؛ از جمله:

1. جلوگیری از سندرم دامپینگ
2. جویدن کامل غذا
3. کنترل سرعت غذا خوردن
4. پرهیز از پرخوری
5. اجتناب از دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا
6. شناسایی و مدیریت عدم تحمل غذایی
7. رعایت ترتیب پیشرفت مراحل تغذیه‌ای
8. مصرف ویتامین‌ها همراه با غذا
9. مدیریت صحیح مصرف مایعات
10. استفاده از زنجبیل برای کاهش تهوع
11. پیشگیری و درمان زخم‌های گوارشی
12. کنترل و پیشگیری از تنگی معده

در ادامه این بخش، هر یک از موارد گفته شده را بیشتر توضیح می‌دهیم.

جلوگیری از سندرم دامپینگ

یکی از عوامل اصلی حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی و استفراغ بعد از عمل اسلیو معده، سندرم دامپینگ است. این مشکل معمولاً زمان خوردن مواد غذایی پر از قند و چربی اتفاق می‌افتد و می‌تواند باعث ضعف، سرگیجه، تعریق سرد و حتی اسهال شود. برای جلوگیری از این عارضه، توصیه می‌شود قندهای ساده و غذاهای چرب مصرف نکنید و غذا را با سرعت مناسب میل کنید.

جویدن کامل غذا

جویدن ناقص غذا می‌تواند باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی و احساس سنگینی در معده شود. برای جلوگیری از این مشکل، توصیه می‌شود که غذا به اندازه‌ای جویده شود. این کار علاوه بر کاهش احتمال استفراغ بعد از عمل اسلیو معده، به معده کمک می‌کند تا غذا را بهتر هضم کند.

کنترل سرعت غذا خوردن

غذا خوردن سریع یکی از دلایل شایع حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی است. جراحان توصیه می‌کنند که بیماران بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه برای مصرف غذا وقت بگذارند؛ همچنین استفاده از قاشق و چنگال‌های کوچک می‌تواند به کاهش سرعت غذا خوردن کمک کند و از استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری کند.

پرهیز از پرخوری

مصرف بیش از حد غذا به خصوص در هفته‌های اولیه بعد از جراحی می‌تواند باعث استفراغ بعد از عمل اسلیو معده شود. برای کنترل این وضعیت، می‌توان از ظروف کوچک برای اندازه گیری و تنظیم دقیق مقدار وعده‌های غذایی استفاده کرد.

اجتناب از دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا

دراز کشیدن سریع بعد از خوردن غذا می‌تواند باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی و برگشت اسید معده شود. برای جلوگیری از این مشکل، توصیه می‌شود حداقل ۱ تا ۲ ساعت بعد از غذا خوردن در حالت نشسته یا ایستاده بمانید تا از استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری شود.

شناسایی و مدیریت عدم تحمل غذایی

بعد از عمل اسلیو معده، بدن هر فرد واکنش متفاوتی به مواد غذایی نشان می‌دهد. بعضی بیماران ممکن است نسبت به برخی غذاها حساسیت داشته باشند که می‌تواند باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود. توصیه می‌شود یک دفترچه غذایی داشته باشید تا بتوانید غذاهای ناسازگار را شناسایی کرده و از مصرف آن‌ها جلوگیری کنید. این کار احتمال استفراغ بعد از عمل اسلیو معده را نیز کم می‌کند.

رعایت ترتیب پیشرفت مراحل تغذیه‌ای

مصرف زودهنگام غذاهای جامد می‌تواند باعث استفراغ بعد از عمل اسلیو معده شود؛ به همین دلیل باید رژیم غذایی را طبق توصیه پزشک پیش ببرید. می‌توانید در ابتدا مایعات، بعد غذاهای نرم مانند اسموتی و در آخر غذای جامد مصرف کنید. عدم رعایت این ترتیب می‌تواند باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود.

مصرف ویتامین‌ها همراه با غذا

مصرف ویتامین‌ها با معده خالی ممکن است باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود. توصیه می‌شود ویتامین‌ها را همراه با غذا مصرف کنید تا از استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری شود؛ همچنین، در صورت عدم تحمل ویتامین‌های جویدنی، می‌توان از ویتامین‌های مایع استفاده کرد.

مدیریت صحیح مصرف مایعات

هیدراته ماندن و مصرف کافی آب برای جلوگیری از حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی بسیار مهم است؛ اما نوشیدن مایعات بلافاصله بعد از غذا می‌تواند باعث احساس سنگینی و استفراغ بعد از عمل اسلیو معده شود. توصیه می‌شود حداقل ۳۰ دقیقه تا یک ساعت قبل و بعد از غذا مایعات مصرف نکنید.

استفاده از زنجبیل برای کاهش تهوع

زنجبیل یک ماده طبیعی برای کاهش حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی است؛ با این حال، بعضی از بیماران واکنش‌های متفاوتی به آن دارند. بهتر است قبل از استفاده از زنجبیل یا مکمل‌های حاوی آن، با پزشک خود مشورت کنید تا احتمال استفراغ بعد از عمل اسلیو معده کم شود.

پیشگیری و درمان زخم‌های گوارشی

زخم‌های گوارشی یکی از مشکلاتی هستند که می‌توانند باعث حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شوند. برای کاهش خطر زخم، ترک سیگار و رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای پزشک بسیار مفید است. در صورت بروز زخم‌های گوارشی، درمان سریع می‌تواند از استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری کند.

کنترل و پیشگیری از تنگی معده

بعد از عمل اسلیو معده، احتمال تشکیل زخم در محل اتصال معده و روده کوچک وجود دارد که می‌تواند باعث تنگی مسیر گوارشی و حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شود. مراجعه منظم به پزشک و رعایت رژیم غذایی مناسب می‌تواند از ایجاد این مشکل و استفراغ بعد از عمل اسلیو معده جلوگیری کند.

چه موادغذایی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده را کاهش می‌دهد؟

برخی از مواد غذایی می‌توانند حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده را کاهش داده یا از بین ببرند که شامل موارد زیر خواهند شد:

1. غذاهای قابل هضم و سبک مانند شوربا، سالاد، سوپ و ماهی
2. مواد غذایی با پروتئین بالا مانند ماهی، مرغ، گوشت قرمز، تخم مرغ و لوبیا
3. میوه‌های تازه مانند موز، هلو و سیب
4. مایعات و نوشیدنی‌های طبیعی و بدون گاز مانند چای، آب‌لیمو و آب
5. مواد غذایی با میزان کم چربی و قند
6. مواد غذایی با میزان کم نمک

بیماران می‌توانند با قرار دادن این مواد غذایی در رژیم غذایی خود، از بروز حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده در خود جلوگیری کرده یا حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی را کنترل و از بین ببرند؛ همچنین توصیه می‌شود بیماران در طول روز، مقدار مایعات کافی بنوشند و از مصرف مواد غذایی چرب، سنگین و با قند بالا، جداً خودداری نمایند.

 

اگر شما هم درگیر بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معده هستید کلیک کنید و علت بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو را بدانید و با روش های درمان آن آشنا شوید.

 

جمع‌بندی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

در صورتی که دچار حالت تهوع بعد از عمل لاپاراسکوپی شده‌اید، بهتر است در اولین قدم، خونسردی خود را حفظ کرده و سپس در این رابطه با پزشک معالج خود صحبت کرده و او را در جریان قرار دهید. پزشک علت این عارضه را جستجو کرده و بهترین درمان را برای از بین بردن استفراغ بعد از عمل اسلیو معده شما پیشنهاد می‌دهد.

همچنین می‌توانید برای جلوگیری از بروز حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده، از مصرف مواد غذایی سنگین و چرب اجتناب کرده و غذاها را کاملاً جویده و به آرامی بخورید تا در نهایت با رعایت رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک، بهترین نتیجه را به دست آورید. در این مقاله به بررسی علت اصلی حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده پرداختیم؛ در صورت نیاز به مشاوره بیشتر و کسب اطلاعات گسترده‌تر در این زمینه می‌توانید با دکتر ناصر یاهو، از برجسته‌ترین پزشکان حوزه جراحی چاقی، در تماس باشید.

 

منابع حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده:

https://uihc.org/educational-resources/potential-problems-following-bariatric-surgery

https://mexicobariatriccenter.com/13-ways-to-reduce-nausea-after-gastric-sleeve/

https://www.ucsfhealth.org/education/recovering-from-bariatric-surgery